ପାଲି 'ଧର୍ମପଦ'ର ଓଡ଼ିଆ ପଦ୍ୟାନୁବାଦ

ଯମକ ବର୍ଗ ୧୭-୧୮

ଅନୁବାଦକ - ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍

ପଦ୍ୟାନୁବାଦ

ଇହ, ପର ଲୋକେ ପାପକାରୀ ଅନୁତପ୍ତ 

 "ମୁଁ ପାପ କରିଛି" ବୋଲି ହୁଏ ସେ ଦୁୂର୍ଗତ ।୧୭।

ଇହ, ପର ଲୋକେ ପୂଣ୍ୟକାରୀ ଆନନ୍ଦିତ 

 "ମୁଁ ପୁଣ୍ୟ କରିଛି" ବୋଲି ହୁଏ ସେ ସୁଗତ । ୧୮।

ମୂଳ ପାଲି ପଦ

ଇଧ ତପ୍ପତି ପେଚ୍ଚ ତପ୍ପତି ପାପକାରୀ ଉଭୟତ୍ଥ ତପ୍ପତି 

ପାପଂ ମେ କତନ୍ତି ତପ୍ପତି ଭୀୟ୍ୟୋ ତପ୍ପତି ଦୁଗ୍ଗତିଙ୍ଗତୋ ।୧୭।

ଇଧ ନନ୍ଦତି ପେଚ୍ଚ ନନ୍ଦତି କତପୁଞ୍ଯୋ ଉଭୟତ୍ଥ ନନ୍ଦତି  

ପୁଞ୍ଯ ମେ କତନ୍ତି ନନ୍ଦତି ଭୀୟ୍ୟୋ ନନ୍ଦତି ସୁଗ୍ଗତିଙ୍ଗତୋ ।୧୮।

ଅନୁବାଦକୀୟ ଟୀକା: ଏହି ଅଧମ ଅନୁବାଦକକୁ ପାଲି ଜଣା ନାହିଁ । ଏଣୁ ଏହି ପଦ୍ୟାନୁବାଦଟି ପାଇଁ ତାହାର ମୂଳ ସହାୟ ହେଲା  ପ୍ରଫେସର ପ୍ରହ୍ଲାଦ ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ 'ପାଲି ଧର୍ମପଦ' ଗ୍ରନ୍ଥଟି, ଯେଉଁଥିରେ ସେ ସଂସ୍କୃତ ରୂପାନ୍ତର ସହ ଓଡ଼ିଆ ଗଦ୍ୟାନୁବାଦ କରିଯାଇଛନ୍ତି । ଗ୍ରନ୍ଥଟିର ପ୍ରଥମ ସଂସ୍କରଣ ୧୯୭୮ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଅନୁବାଦକ ୧୯୯୪ ମସିହାରେ କଟକସ୍ଥ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା ଫ୍ରେଣ୍ଡ୍‌ସ୍‌ ପବ୍ଲିଶର୍ସ ଛାପିଥିବା ଦ୍ୱିତୀୟ ସଂସ୍କରଣଟି ବ୍ୟବହାର କରିଛି । ଏହା ଛଡ଼ା ଏହି ପଦ୍ୟାନୁବାଦ କରିବା ପାଇଁ 'ଦି ସେକ୍ରେଡ଼୍ ବୁକ୍ସ୍ ଅଫ୍ ଦି ଇଷ୍ଟ୍' ସିରିଜ୍‌ରେ ମାକ୍ସ୍ ମ୍ୟୁଲର୍‌ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ 'ଦି ଧମ୍ମପଦ' ଇଂରାଜି ଗ୍ରନ୍ଥଟିର ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ରୁଟ୍‌ଲେଜ୍ ଛାପିଥିବା ସଂସ୍କରଣଟିର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି । 

How to untether your soul

Sailen Routray

I read Michael Singer's 'The Surrender Experiment' first, on a friend's recommendation. And that book led me to the author's 'The untethered soul: the journey beyond yourself.' I like both the books; but 'The untethered soul' is something special.

It starts with something that is common to all of us - the voice inside our heads. For most of our lives, we identify ourselves with this voice. We think that this constant chatter of judgements, likes and dislikes is 'I'. But is that the case?

Singer gently leads us to an awareness of this voice as being an entity separate from ourselves. To do this, he employs a simple Vedantic razor - 'Yat drishtam, tat jadam' - 'whatever can be seen [or by extension, touched, smelt, heard, tasted and thought] is inert or non-consciousness.'

Since through my sense of self-awareness I know that 'I' am conscious - not only that, I know that I know that I am conscious -, therefore, I cannot be anything that can be seen, touched, smelt, tasted, thought, or heard.

I can hear my inner voice. Therefore, I am not the voice inside my head.

Singer says, when we gain this awareness, then we realize that what we in fact have inside our heads is an 'inner roommate' that is pesky and often obnoxious. Then the goal, and for some of us the overwhelming goal, of our lives becomes freedom from this voice.

Reading 'The untethered soul,' and reflecting upon its teachings, is a journey of learning how to become free through a continuous process of letting go, following a strategy a nonresistance to everything that comes one's way.

Singer teaches us some concrete techniques for doing this. One of these is opening our hearts, when we meet anything that produces a so-called 'negative' emotion.

Read 'The untethered soul' if you want to skillfully engage with your inner voice. Read it if you want to become more adept at watching your thoughts and emotions. Read this book, if you want to be free.

Bibliographic Details: Singer, M., 2007. The untethered soul: The journey beyond yourself. New Harbinger Publications.

କଲେଜିଏଟ ସ୍କୁଲର ଇତିବୃତ୍ତ

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଫତୁରାନନ୍ଦ (ରାମଟନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର): ୧ ଜୁନ ୧୯୧୫ - ୬ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୫
Photo Credit: commons.wikimedia.org/Akiramuk 

ନାନା ଶାଠ ଶିଖି ଶିଖି ଶେଷକୁ ୧୯୨୬ ମସିହାରେ ରାମବାବୁ ମିଡିଲ ସ୍କୁଲରୁ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲେ । ତାଙ୍କର ବାପା ଓ କକେଇ ମାନେ ପ୍ୟାରୀମୋହନ ଏକାଡ଼େମୀ (ଲୋକମୁଖରେ ପି.ଏମ୍. ଏକାଡ଼େମୀ ବୋଲି ଖ୍ୟାତ) ରେ ପାଠ ପଢ଼ି ଥିବାରୁ ପିଲାଏ ସେଠି ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଚାହୁଁ ଥିଲେ । 

ହେଲେ ରମାନ୍ନା ଆଉ କାହ୍ନୁ କକେଇ ସେଠି ଗାର୍ଜନ ଭୂମିକା ଉଚିତ ଭାବରେ ତୁଲାଇ ପାରିବେନି ବୋଲି ତାଙ୍କର ନାମ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜିଏଟ ସ୍କୁଲରେ ଲେଖାଇ ଦିଆ ଗଲା । ତହିଁର ଅନେକ ଶିକ୍ଷକ ବି ରାମଙ୍କର ବୁଢ଼ାବାପାଙ୍କଠୁ ଓଷଦ ଖାଉଥିଲେ । ଏହି ପୁରୁଣା ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା ଆହୁରି ଏକ ଆକର୍ଷଣ । କଲେଜିଏଟେରେ ଅବଶ୍ୟ ଦରମା ସେବେ ଟିକେ ବେଶି ଥାଏ, ମାସକୁ ଅଢ଼େଇ ଟଙ୍କା ବା ତାହାଠୁ ବି ବେଶି ।

କଲେଜିଏଟ ସ୍କୁଲ ସେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଟ୍ରେନିଂ କଲେଜର ସଂଲଗ୍ନ ଥିଲା; ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ସେତେବେଳେ ଥିଲେ ହୁଇଟ୍‌ମୋର୍ ସାହାବ । ଟ୍ରେନିଂ କଲେଜର ଅଧ୍ୟାପକମାନେ ତାଙ୍କର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଶିଖାଇବା ପାଇଁ କଲେଜିଏଟେର ପିଲାଙ୍କୁ ପାଠ ପଢ଼ାନ୍ତି । ଯେଉଁ ଶ୍ରେଣୀରେ ରାମ ସେଇ ଇସ୍କୁଲୁରେ ପଶିଲେ, ତହିଁରେ ଦଶରୁ ଅଧିକ ମାଇନର ବୃତ୍ତିଧାରୀ ପିଲା ଥାଆନ୍ତି । 

ମାତୃଭାଷା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ, ବଙ୍ଗଳା ଓ ଉର୍ଦ୍ଦୁ, ଏହି ପରି ତିନୋଟି ଭାଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥାଏ, ଭୂଗୋଳ ପାଠ ପାଇଁ ଥାଏ ଅଲଗା ହଲଟିଏ । ସବୁ ଶ୍ରେଣୀଗୃହମାନଙ୍କରେ ଖରା ଦିନେ ହାତଟଣା ପଙ୍ଖାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥାଏ ।

ସ୍କୁଲ ପାଖରେ ପାଣି ପିଇବା ଘରଟିଏ; ସେଥିର ଦାୟିତ୍ୱ ଥାଏ ବାଞ୍ଛା ଗୁଡ଼ିଆଙ୍କର । ପିଲାମାନେ ପାଣି ପିଇବା ପାଇଁ ପହଞ୍ଚିବା କ୍ଷଣି ସେ ଗିଲାସଟିଏ ଧୋଇ ଜଳ ଗିଲାସେ ବଢ଼ାଇ ଦିଅନ୍ତି । ପାଣି ଯୋଗାଇବା ସହ ଗୁଡ଼ିଆ ବ୍ୟବସାୟ ମଧ୍ୟ ଚାଲେ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜିନିଷ ସହ ସେ ଯୋଗାଉଥିବା କଞ୍ଚା ଗୋଲା ଓ ପେଡ଼ାର ନାଁଡାକ ଥିଲା । ଗୋଲାଟିକର ଦାମ ଥିଲା ଗୋଟାକ ଦୁଇ ପଇସା । 

ସେତେବେଳେ ଅନେକ ରାଜ ପରିବାର ଓ ଜମିଦାର ଙ୍କର ଦାୟାଦ କଲେଜିଏଟେରେ ପଢ଼ୁ ଥିଲେ । ସେମାନେ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଗଲେ ଦଳେ ସାଙ୍ଗସାଥି ଧରି ଯାଆନ୍ତି । ବାଞ୍ଛାଙ୍କର ସେବେ ଭାରି  ବଢ଼ିଆ ବେପାର ହୁଏ ।

ସେଇ କଲେଜିଏଟେରେ ପଢ଼ିଲା ବେଳେ ରାମ ପ୍ରଥମେ ସିନେମା ଦେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । ଡଗଲାସ୍ ଫେଆରବ୍ୟାଙ୍କ୍ ଓ ମାଷ୍ଟର ଭିଟଲ ଙ୍କର ବହି ଦେଖିବା ତାଙ୍କର (ଓ ସେ ସମୟରେ ଅନେକଙ୍କର) ପ୍ରିୟ ଥିଲା । ପରେ ପରେ ଟକିଜ୍ ଆସିଲା । 

ଚଳଚିତ୍ର ଛଡ଼ା ମୋହଲ ଗୋସେଇଁଙ୍କର ରାସ ଦଳ, ବଳଙ୍ଗା ଆର୍ଟ ଥିଏଟର, ଯାତ୍ରାଦଳ ଓ ସର୍କସ ଆସି କଟକରେ ଲୋକଙ୍କର ମନୋରଞ୍ଜନ କରୁଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ସେ ନିଜ ବିଲରେ ଗୋଟିଏ ଫୁଲ୍‌କା ତିଆରି ରୀତିମତ ବ୍ୟାୟାମ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । ସ୍କୁଲ ମାଗାଜିନ ‘ଛାତ୍ରବନ୍ଧୁ’ରେ ମଧ୍ୟ ଲେଖାଲେଖିର ଶ୍ରୀଗଣେଶ ହୁଏ । 

ଏଇମିତି ସବୁ ଶାଠ ଭିତରେ ସ୍କୁଲ ପାଠ ମଧ୍ୟ ସରିଲା । ମେଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷାରେ ସେତେ ଭଲ କରି ନ ଥାଆନ୍ତି ରାମ; ପରୀକ୍ଷା ସେତେବେଳେ ପାଟନା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଙ୍କର କର୍ତ୍ତୃକରେ ହେଉ ଥାଏ । ଇତିହାସ, ଭୂଗୋଳ ଭଲ ହେଉ ନ ଥିବାରୁ ମନରେ ଦକା ମଧ୍ୟ ଥାଏ । 

ଶେଷକୁ ପରୀକ୍ଷା ଫଳ ‘ସର୍ଚ୍ଚ ଲାଇଟ’ କାଗଜରେ ବାହାରିଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ରେଣୀରେ ସେ ପାଶ କରି ଥାଆନ୍ତି । ଯଦିଓ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରେ ପାଠ ପଢ଼ିବାର ଇଚ୍ଛା ଥିଲା, ଘର ଲୋକେ ମତ ଦେଲେ ଡାକ୍ତରି ପଢ଼ିବା ପାଇଁ । ବଇଦ ଘର ପିଲା ତ !

ବି.ଦ୍ର.: ଏହି ଲେଖାଟିର ଉପାଦାନ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର (ଫତୁରାନନ୍ଦ) ଙ୍କର ଆତ୍ମଜୀବନୀ ‘ମୋ ଫୁଟା ଡଙ୍ଗାର କାହାଣୀ’ର ୨୦୦୮ ମସିହାରେ କଟକର ସୁଧାଂଶୁ ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ତୃତୀୟ ସଂସ୍କରଣରୁ ସଙ୍ଗୃହିତ । ବହିଟିର ପ୍ରଥମ ସଂସ୍କରଣ ‘ଇଷ୍ଟର୍ଣ୍ଣ ମିଡିଆ’ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । 

ପାଲି 'ଧର୍ମପଦ'ର ଓଡ଼ିଆ ପଦ୍ୟାନୁବାଦ

ଯମକ ବର୍ଗ ୧୫-୧୬

ଅନୁବାଦକ - ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍

ପଦ୍ୟାନୁବାଦ

ପାପକାରୀ ଶୋକ କରେ ଇହ ପରେ ଲୋକେ 
ନିଜ କଲା କର୍ମ ଦେଖି ବିହରଇ ଶୋକେ । ୧୫।

ପୂଣ୍ୟକାରୀ ମୋଦ କରେ ଇହ ପରେ ଲୋକେ
ନିଜ କଲା କର୍ମ ଦେଖି ବିହରଇ ସୁଖେ । ୧୬।

ମୂଳ ପାଲି ପଦ

ଇଧ ସୋଚତି ପେଚ୍ଚ ସୋଚତି ପାପକାରୀ ଉଭୟତ୍ଥ ସୋଚତି ।
ସୋ ସୋଚତି ସୋ ବିହଞ଼୍ଯତି ଦିସ୍ୱା କମ୍ମ କିଳିଟ୍ଠମତ୍ତନୋ ।୧୫।

ଇଧ ମୋଦତି ପେଚ୍ଚ ମୋଦତି କତପୁଞ୍ଯୋ ଉଭୟତ୍ଥ ମୋଦତି 
ସୋ ମୋଦତି ସୋ ପମୋଦତି ଦିସ୍ୱା କମ୍ମବିଶୁଦ୍ଧିମତ୍ତନୋ ।୧୬।

ଅନୁବାଦକୀୟ ଟୀକା: ଏହି ଅଧମ ଅନୁବାଦକକୁ ପାଲି ଜଣା ନାହିଁ । ଏଣୁ ଏହି ପଦ୍ୟାନୁବାଦଟି ପାଇଁ ତାହାର ମୂଳ ସହାୟ ହେଲା  ପ୍ରଫେସର ପ୍ରହ୍ଲାଦ ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ 'ପାଲି ଧର୍ମପଦ' ଗ୍ରନ୍ଥଟି, ଯେଉଁଥିରେ ସେ ସଂସ୍କୃତ ରୂପାନ୍ତର ସହ ଓଡ଼ିଆ ଗଦ୍ୟାନୁବାଦ କରିଯାଇଛନ୍ତି । ଗ୍ରନ୍ଥଟିର ପ୍ରଥମ ସଂସ୍କରଣ ୧୯୭୮ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଅନୁବାଦକ ୧୯୯୪ ମସିହାରେ କଟକସ୍ଥ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା ଫ୍ରେଣ୍ଡ୍‌ସ୍‌ ପବ୍ଲିଶର୍ସ ଛାପିଥିବା ଦ୍ୱିତୀୟ ସଂସ୍କରଣଟି ବ୍ୟବହାର କରିଛି । ଏହା ଛଡ଼ା ଏହି ପଦ୍ୟାନୁବାଦ କରିବା ପାଇଁ 'ଦି ସେକ୍ରେଡ଼୍ ବୁକ୍ସ୍ ଅଫ୍ ଦି ଇଷ୍ଟ୍' ସିରିଜ୍‌ରେ ମାକ୍ସ୍ ମ୍ୟୁଲର୍‌ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ 'ଦି ଧମ୍ମପଦ' ଇଂରାଜି ଗ୍ରନ୍ଥଟିର ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ରୁଟ୍‌ଲେଜ୍ ଛାପିଥିବା ସଂସ୍କରଣଟିର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି ।