ପୁରୁଣା ବସ୍‌ଷ୍ଟାଣ୍ଡ୍

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଛୁରିଆନା
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍

“ଏ ଗଛର ନାଆଁ କଅଣ?” ମୁଁ ଶଶିଭାଇଙ୍କୁ ପଚାରୁଚି । ସ୍ଥପତି, କବି, ଶଶି ଭାଇ । ହେଲେ କବିତା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଏତେ ଭାବରେ ଅଲଗା ଯେ ଅନେକ ଲୋକ କବି ଶଶି ରାୟ ଓ ସ୍ଥପତି ଶଶୀଭୂଷଣ ବଳବନ୍ତରାୟ ଯେ ଗୋଟିଏ ହିଁ ଲୋକ ସେ କଥା ଜାଣନ୍ତି ବି ନାହିଁ ।

“ଏଇଟା ବୋଧେ ଛୁରିଆନା ।“

ସାଇକେଲ ମାର୍କା ବିଡ଼ିରୁ ଶେଷ ଦମ୍ ନେଇ, ତଳେ ଫୋପାଡ଼ି, ଦଳିଲା ବେଳେ ଶଶି ଭାଇ କହୁଚନ୍ତି ।

ରାତି ନଅଟା ? ନା ସାଢ଼େ ନଅଟା ? ଆଜି ପୁରୁଣା ବସ୍‌ଷ୍ଟାଣ୍ଡ୍ ଖଟିରେ ଗହଳି ନାହିଁ । ଗହଳି ନାହିଁ କଅଣ, କେହି ବି ନାହାନ୍ତି । 

କଲ୍ୟାଣ ଭାଇ, ଯିଏ ଖଟିକୁ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ନ ଆସିଲେ ଲାଗେ କାଲି ଭୋରରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଇଁବ ନାହିଁ, ସେ ବି ଆସି ନାହାନ୍ତି । ହେଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ତ କାଲି ସକାଳେ ପୁଣି ଉଇଁବ । ମୁଁ ଜାଣିବାରେ ତ ତାଙ୍କର କୁଆଡ଼େ ଆଉ ବାହାରକୁ ଯିବାର ନଥିଲା । ସେ ବୋଧହୁଏ ଆଗୁଆ ଆସି ଚାଲିଯାଇଥିବେ । କେଉଁଠି ବାହାଘରିଆ କି ବହି ଉନ୍ମୋଚନ ଭୋଜି ଥିବ ।

“ବନ୍ଧୁ କୁଆଡ଼େ ହଜିଗଲ ?” କହି ଶଶି ଭାଇ ମୋତେ ହଲେଇ ଦେଉଚନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଡାହାଣ ହାତ ତର୍ଜନୀ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ପିନ୍ଧିଚନ୍ତି ଗୋଟେ ମୋଟା ବଳା ଭଳିଆ ମୁଦି । ତା’ ମୁଣ୍ଡରେ ଗୋଟେ ଚକଚକ କରୁଥିବା କଳା ପଥର । ତାଙ୍କ ଦେହରେ ଖାଲି ଏଇ ଗୋଟିଏ ବୋଲି ଅଳଙ୍କାର । ଆଉ କେବେ କିଛି ପିନ୍ଧିବାର ମୁଁ ଦେଖିନି ।

ମୁଁ ମୁଣ୍ଡ ଟେକି ଗଛକୁ ଅନଉଚି । ବିଶାଳ ଦୃମ । ପତ୍ର ଗହଳ । ଫୁଲରେ ନାଛି ହେଇଚି । ମଳିଆସିଆ ଧଳା ରଙ୍ଗର ଫୁଲ । 

“ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଏଇ ଗଛ ଆଗରୁ ଅନେକ ଆଡ଼େ ଥିଲାନା ?”

“ହଁ ।“

“ଆଜି ଫୁଲ ଫୁଟିଚି । ଆଉ ଏତେ ସମୟ ମୁଁ ୟା ତଳେ ଠିଆ ହେଇଚି ।“

“ଆଉ ତମ ନାକ ବି ବିନା ଥଣ୍ଡାରେ ଖୋଲା ଅଛି ।“ ମୁଁ ଗଭୀର ନିଶ୍ୱାସ ଫଁଫଁ ନେବାର ଦେଖି ସେ କହୁଚନ୍ତି ।  

ମୁଁ ହସି ଦଉଚି । ସତ କଥା । ଏଇ ସପ୍ତାହଟା ସାରା ମୋ’ ନାକ ଖୋଲା ଅଛି । 

ଆଉ ଖୋଲା ଅଛି ଶଶି ଭାଇଙ୍କ ପୁରା ହାତ ଚାଇନିଜ୍ କଲାର ସାର୍ଟ୍‌ର ଉପରଆଡ଼ୁ ପ୍ରଥମ ଚାରିଟାଯାକ ବୋତାମ । ତଳଆଡ଼ୁ ପ୍ରଥମ ଖୋଲା ବୋତାମଟାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେଇ ମୁଁ କହୁଚି, “ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କ ନାଁରେ କବିତା ଲେଖି ସାରିଲେଣି । ମୁଁ କେବେ ଅମର ହେବି ?”

“ରୁହ । ତୁମ ଉପରେ କାବ୍ୟ ଲେଖିବି ।“

“ବଦ୍ଧ ଗାଲୁଆ ଆପଣ । ଆଠ ଧାଡ଼ିର କବିତା ଲେଖୁନାହାନ୍ତି ମୋ’ ଉପରେ । କଅଣ ନା କାବ୍ୟ ଲେଖା ହେବ ।“

“ଆରେ ସତରେ ।“

“ହଉ ।“

ବୋତାମ ବନ୍ଦ କଲାବେଳେ ମୋ ବାଁ ହାତର ବୁଢ଼ା ଆଙ୍ଗୁଠି ବାଜୁଚି ତାଙ୍କ ସବା ତଳ ପିଞ୍ଜରା ହାଡ଼ରେ ଗଢ଼ା ଇଂରାଜୀ “ଏ”ରେ । ଯେଉଁଠି ଛାତିର ଫୁଲା ଆଉ ପେଟର ସପାଟ୍ ଗାଡ଼ ଆରମ୍ଭ । 

ଶଶି ଭାଇ କବି କି ସ୍ଥପତି ହୋଇନଥିଲେ ସହଜରେ ଓଡ଼ିଆ ଫିଲ୍ମ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିରେ ହିରୋ ହେଇପାରିଥାଆନ୍ତେ ।

ମୋ’ ବୁଢ଼ା ଆଙ୍ଗୁଠି ଯେତିକି ସମୟ ଛାତିରେ ଲାଗିବା କଥା, ତା’ଠୁଁ ଟିକେ ବେଶି, କ୍ଷଣକର ଭଗ୍ନାଂଶଟିଏ ବୋଧେ, ଲାଗି ରହୁଚି । ବାଁ ପଟରେ ଖାଲି ପ୍ରଭାତର ରୋଲ୍ ଆଉ ଚାଇନିଜ୍ ଦୋକାନ ଖୋଲା ଅଛି । 

ସେଠୁ କାଉଣ୍ଟରରେ ସଲିମ୍ ଆମକୁ ଚାହିଁଚି । ଚାହୁଁ । ସେ ଶଶି ଭାଇଙ୍କୁ ଲାଇନ୍ ମାରେ । ଏବେ ଜଳ‌ୁଥିବ । ଜଳୁ । 

ଆଜି ଖାଲି ପ୍ରଭାତ ରୋଲ୍ ଦୋକାନ ଖୋଲା, ଆଉ ମୋ’ ଡାହାଣ ପଟେ ଆଫ୍‌ତାବ୍‌ର ବ୍ୟାଗ୍ ତିଆରି ଓ ମରାମତି ଦୋକାନ । ଆଫ୍‌ତାବ୍ ବି ଦୋକାନ ବନ୍ଦ କରି ଏବେ ତା’ ଗାଡ଼ି ପାଖରେ । ସେ ମୋ ଆଡ଼କୁ ଅନେଇଚି । 

ମୁଁ ଅନଉଚି ଆଉ ଥରେ ଉପରକୁ । ଜହ୍ନ ଆହୁରି ଟିକିଏ ଆକାଶକୁ ଉଠିଲାଣି । ଦୁଇଟା ଡାଳର ଫାଙ୍କରେ ଏବେ ଟିକେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦିଶୁଚି । ମୁଁ ଆଖି ବନ୍ଦ କରୁଚି । 

“ରତି” - ଖାଲି ଶଶି ଭାଇ ହିଁ ମୋତେ ରତି ଡାକନ୍ତି, “ତମେ ଝିଅଟିଏ ହୋଇଥିଲେ ମୁଁ ତମକୁ ବାହା ହେଇଯାଇ ଥାଆନ୍ତି ।“

ଛୁରିଆନା ଖୁବ୍ ଜୋରରେ ବାସୁଚି । ନା ଏଇଟା ଜହ୍ନର ବାସ୍ନା ? ଯାହାର ହେଉ । ବାସୁ । 

ଟୀକା: ଏହି ମିନିଗପଟି ପ୍ରଥମେ ଦୈନିକ ପ୍ରମେୟ ଖବରକାଗଜର ୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର, ୨୦୨୪ରେ ପ୍ରକାଶିତ ରବିବାସରୀୟ ସାହିତ୍ୟ ପୃଷ୍ଠାରେ ଛପା ହୋଇଥିଲା ।