ରମଣ ମହର୍ଷି କୃତ ଉପଦେଶ ସାର

ଓଡ଼ିଆ ପଦ୍ୟାନୁବାଦ - ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଗୋଟିଏ ମାଙ୍କଡ଼ ସହ ରମଣ ମହର୍ଷି (ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍)

ଈଶ୍ୱରଙ୍କର ଆଜ୍ଞା ବଳେ ।

କର୍ମର ଫଳ ସବୁ ମିଳେ ।।

କର୍ମ କି ଅଟଇ ପରମ ?

ଜଡ଼ ହିଁ ଅଟେ ସେହି କର୍ମ ।୧।

ସଂସାର ମହାସାଗରରେ ।

କର୍ମର ଯୋଗୁଁ ଜୀବ ପଡ଼େ ।।

କର୍ମର ଫଳ ଅଶାଶ୍ୱତ।

ପ୍ରଗତି କରଇ ବାରିତ ।୨।

ଆସକ୍ତି ରହିତ ଭାବରେ ।

ଈଶ୍ୱରେ କର୍ମ ଅରପିଲେ ।।

ଚିତ୍ତର କରଇ ଶୋଧନ ।

ମୁକତି ହୁଅଇ ସାଧନ ।୩।

ଶରୀରକୃତ ପୂଜାଠାରୁ
ବାଚିକ ଜପ ଅଟେ ଗୁରୁ ।
ତହିଁରୁ ଚିନ୍ତନ ଉତ୍ତମ
କାୟବାଙ୍ମନ ଏହି କ୍ରମ ।୪।

ହୋଇ ଈଶ୍ୱରବୁଦ୍ଧିଯୁକ୍ତ ।
ସେବିଲେ ସମସ୍ତ ଜଗତ ।।
ଅଷ୍ଟମୂରତି ପଞ୍ଚାନନ ।
ଲଭନ୍ତି ସକଳ ପୂଜନ  ।୫।

ଉଚ୍ଚସ୍ୱରରେ ସ୍ତୁତିଠାରୁ ।

ଉପାଂଶୁ ଜପ ଅଟେ ଗୁରୁ ।।
ଚିତ୍ତଜ ଜପ ତହୁଁ କ୍ରମ ।
ଜପଧ୍ୟାନ ହିଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ।୬।

ଘୃତର ଧାର ଅବା ନଈ

ସୁଅର ସମ ଯେବେ ହୋଇ ।

ଶ୍ରେଷ୍ଠ ହିଁ ସେହି ଯେ ଚିନ୍ତନ, 

ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଚିନ୍ତାଠାରୁ ଜାଣ ।୭।

ଭେଦଭାବନା ଯୁକ୍ତ ଧ୍ୟାନ, 
ତା'ଠାରୁ ଅଟଇ ପାବନ,

'ମୁଁ ହି ସେ' ଏହି ଯେ ବିଚାର;

ନିଶ୍ଚିତ ସବୁଠୁଁ ଅପାର ।୮।

ଅଭେଦ ଭାବନାର ବଳେ,

ଭାବଶୂନ୍ୟତା ହେଳେ ଫଳେ; 

ଏଥିରୁ ଉତ୍ପତି ସୁସ୍ଥିତି 

ଅଟଇ ପରମ ସେ ଭକ୍ତି ।୯।

ହୃଦୟ କନ୍ଦର ମଧ୍ୟରେ

ମନ ସ୍ୱରୂପେ ସ୍ଥିର ହେଲେ
ଭକ୍ତି  ଜ୍ଞାନ  ଓ କର୍ମ ଯୋଗେ
ନିଶ୍ଚିତେ ଲାଭ ହୁଏ ହେଳେ ।୧୦।

 ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସ ରୋଧନ

ଫଳରେ ମନ ହୁଏ ଲୀନ ।

ଜାଲରେ ଧରା ପକ୍ଷୀ ସମ

ନିରୋଧ ହୁଅଇ ସାଧନ ।୧୧।

ମନ ଓ ପ୍ରାଣ ଏହି ଦୁଇ

କ୍ରିୟା ଶକତି ବୋଲି କହି

ଚୈତନ୍ୟ ବୋଇଲେ ସେ ଏକା

ଈଶ୍ୱରଶକ୍ତିର ସେ ଶାଖା ।୧୨।

ପ୍ରାଣ ଓ ମନର ନିରୋଧେ ।

ମନର ଲୟ, ନାଶ ସାଧେ ।।

ଲୟ ହୋଇଲେ ଫେରେ ମନ।

ନାଶରେ ମରଣ ସାଧନ ।୧୩।

ପ୍ରାଣର ନିରୋଧନ ବଳେ ।

ମନଟି ଲୟ ପ୍ରାପ୍ତ କରେ ।।

ଲୟିତ ମନ ନାଶ ହେଳେ ।

ଏକକ ଚିନ୍ତନର ଫଳେ ।୧୪।

ମନନାଶିତ ଯୋଗୀ ପାଇଁ ।

କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବୋଲି କିଛି ନାହି ।।

ଉତ୍ତମ ଅଟେ ସେହି ଯତି ।

ନିଜ ରୂପରେ ତା'ର ସ୍ଥିତି ।୧୫।

ବିଷୟ ଜଗତରୁ ମନ 

ଯେବେ ସେ ହୁଅଇ ବାରଣ । 

ଚୈତନ୍ୟ ସ୍ୱରୂପ ଦର୍ଶନ 

ତାହା ହିଁ ତତ୍ତ୍ୱ ବୋଲି ଜାଣ । ୧୬।

ମନଟି କି ଜାତି ପଦାର୍ଥ ।

ଏହି ବିଚାରୁ ଜ୍ଞାନ ଜାତ  ।।

ମନର ସ୍ଥିତି କିଛି ନାହିଁ ।

ସରଳ ମାର୍ଗ ଅଟେ ଏହି । ୧୭ ।

ମନ ହିଁ ପ୍ରବାହ ଚିନ୍ତାର ।

ମୁଁ-କାର ଚିନ୍ତାର ଆଧାର ।।

ମୁଁ-କାର ମନ ବୋଲି ଜାଣ ।

କହନ୍ତି ମହର୍ଷି ରମଣ । ୧୮।  

ମୁଁ-କାର ବୋଲି ଯେଉଁ ବୃତ୍ତି

କେଉଁଠୁ ହୁଅଇ ଉତ୍ପତ୍ତି ।

ଏପରି ବିଚାର କରିଲେ

    ନାଶଇ ଅହଂକାର ହେଳେ ।୧୯।

ଅହଂକାର ବିନାଶ ଫଳେ, 

ଆତ୍ମା ହୃଦୟର ସ୍ଥଳରେ;

ମୁଁ ବୋଲି ପ୍ରକଟ ହୁଅଇ ,

        ପରମ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତ୍ୟ କହି ।୨୦।

ଏହି ପରି ଜୀବ ଈଶ୍ୱରେ 

ଲୀନ ହୋଇଯିବାର ପରେ ।

ଆତ୍ମାର ଘଟଇ ପ୍ରକାଶ

           ସତ୍ୟ ସ୍ୱରୂପ ଅବିନାଶ ।୨୧।  

ଶରୀର ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଓ ପ୍ରାଣ ।

ନୁହେଁ ମୁଁ ଏହି କିଛି ପୁଣ ।।

ମୁଁହିଟି ଅଟେ ଏକ ସତ୍ୟ ।

ମୋ ବିନା ସମସ୍ତ ଅନିତ୍ୟ ।୨୨।

ସତ୍ତ୍ୱର ପ୍ରକାଶକ ନାହିଁ ।

ନିଜକୁ ନିଜେ ପ୍ରକାଶଇ  ।।

ଚେତନା ସତ୍ୟ ଯେ ଅଟଇ ।

ପୁଣି ମୁଁ-କାର ବୋଲି କହି ।୨୩।

  ଜୀବ ଈଶ୍ୱର ଏହି ଦୁଇ ।

  ଶରୀର ମାତ୍ର ଭେଦ ଥାଇ ।।

  ସତ୍ତ୍ୱର ସ୍ୱରୂପ ଦୃଷ୍ଟିରେ ।

  ଜୀବ ପରମ ଏକାକାରେ ।୨୪। 

ଉପାଧି ଗୁଡ଼ିକୁ ବର୍ଜନ ।

କରିଲେ ହୁଏ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ।।

ଆତ୍ମାରେ ଈଶ୍ୱର ଦେଖିଲେ ।

ଇଶଦର୍ଶନ ଜାଣ ଭଲେ ।୨୫।

ଏକ ଅଦ୍ୱୟ ଆତ୍ମା ଅଟେ।

ଦର୍ଶନ କଲେ ନିଜ ଘଟେ ।।

ତାହାହିଁ ସ୍ୱରୂପ ଦର୍ଶନ ।

ଆତ୍ମନିଷ୍ଠତା ବୋଲି ଜାଣ ।୨୬।

 ଜ୍ଞାନ ଅଜ୍ଞାନ ଅତିକ୍ରମି ।

ଚୈତନ୍ୟ ଶୁଦ୍ଧ ଜ୍ଞାନ ଜାଣି ।।

ଏହାର ପରେ ଆର ପୁଣ ।

ଜ୍ଞାତବ୍ୟ କିଛି ନାହିଁ ଜାଣ ।୨୭।  

 କିପରି ସ୍ୱରୂପ ମୋହର।

କରିଲେ ଏପରି ବିଚାର ।।

ଚୈତନ୍ୟ ଅଜନ୍ମା ଅବ୍ୟୟ ।

ଆତ୍ମାର ହୁଏ ପରିଚୟ।।

ସୁଖରୂପୀ ଆନନ୍ଦପୂର୍ଣ୍ଣ । 

ଆତ୍ମାର ଏପରି ଦର୍ଶନ ।୨୮। 

ଏ ସଂସାରେ ବିରଳ ନର 

ଦୈବିକ ଗୁଣେ ବଳିଆର 

ହୋଇ ଲଭନ୍ତି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସୁଖ 

         ବନ୍ଧନ ମୋକ୍ଷରୁ ଅତୀତ । ୨୯।

ଅହଂକାରକୁ ଦୂର କରି ।

ମହତ ତପ ଯେ ଆଚରି ।।

ସ୍ୱପ୍ରକାଶରେ ପ୍ରକଟଇ ।

ରମଣ ମହାୠଷି କହି ।୩୦।

ହାତୀ ନିକଟରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ରମଣ ମହର୍ଷି (ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍)

ବି.ଦ୍ର. - ଅନୁବାଦକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଓଡ଼ିଆ ପଦ୍ୟାନୁବାଦର ସର୍ବସତ୍ତ୍ୱ ସଂରକ୍ଷିତ ।