ଜୟଦେବ ବିହାର 

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଜୟଦେବ ବିହାର ଛକ (ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍)

ମତେ ରାତିରେ ଗାଡ଼ି ଧରି ବୁଲିବାକୁ ଭଲ ଲାଗେ । ପାଗ ଭଲ ଥିଲେ ଚାଲିଚାଲି ମଧ୍ୟ । ତମର ମୁଁ ଡେରିରେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ଡର । ତମେ ଏଠି ନଥିଲେ ବି । ବିଶେଷତଃ ତମେ ଏଠି ନଥାଇ ସେଠି ଥିଲେ । ହେଲେ ଭୁବନେଶର ବାକି ସବୁ ସହର ଭଳି ରାତିରେ ହିଁ ଭଲ ଲାଗେ ।

ଆମେ ରାତିରେ ବୁଲି ବାହାରିଚେ । ଖାଇ ପିଇ । କାମଦାମ ସବୁ ସାରି । ରାତି ଆଠଟା ପର ହେଲାଣି । ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ମାସ । ହେଲେ ଆଜି ଗୁଳୁଗୁଳି ଆଉ ନାହିଁ । ଆମେ ଘରୁ ବାହାରି ଇନ୍‌ଫୋସିଟି ଛକ, ଡମଣା, ନାଲ୍‌କୋ ସ୍କୋୟାର୍, ଜୟଦେବ ବିହାର ଟ୍ରାଫିକରୁ ଡାହାଣକୁ ଯାଇ ଫ୍ଲାଏଓଭର ଧରିଲେ ।

ପାଞ୍ଚ କିଲୋମିଟର ଖଣ୍ଡେ ଝୁଲନ୍ତା ରାସ୍ତା । ବାଟ ଦୁଇ ପାଖରେ ଗଛ, ଆଲୁଅ । ଗାଡ଼ିସବୁ ଉପରୁ ଦିଶୁଚି ମିଟିମିଟି । ଯେମିତି ଭବିଷ୍ୟତ ଆଖିମିଟିକା ମାରି ତମ ପାଖକୁ କୁତୁରିପିଆଙ୍କ ଭଳି ଆସି, ସାଏଁ କିନା ଅତୀତ ହେଇଯାଉଚି ।

ଆମେ ବେଶି ଜୋରରେ ଯାଉନେ । ହେଇ ହେଇ ଚାଳିଶ କି ପଚାଶ । ଦେହରେ ପବନ ବାଜୁଚି । ଥଣ୍ଡା ନହେଲେ ବି ଗରମ ନୁହେଁ, ଆରାମଦାୟକ । ପରପ୍ପରକୁ ସଲସଲ କଲା ଭଳି ।

ଆମେ ଏମ୍ସ୍ ପାଖ ସର୍ଭିସ୍ ରାସ୍ତାରେ ଫ୍ଲାଏଓଭର ତଳେ କଟି ୟୁଟର୍ଣ୍ଣ ନେଇ ଫେରି, ଖଣ୍ଡଗିରି ଛକରୁ ବାଁକୁ ଯାଉଚେ ଚନ୍ଦକା ଆଡ଼କୁ । ବେଶି ବାଟ ନୁହେଁ । ତମକୁ ଡର ।

“ଏ ସବୁ ଏରିଆ ଏବେ ଯେମିତି ଲାଗୁଚି, କାନନ ବିହାର ମୋ’ ପିଲାବେଳେ ସେମିତି ଥିଲା” ।

ଦିଶୁଚି ନିଛାଟିଆ, ଶୁନ୍‌ଶାନ୍, ହେଲେ ଘରୁଆ । ଛୋଟ ସହରଟିଏ ବହୁତ କଷ୍ଟ କରି ବଡ଼ ହେବା ପାଇଁ ନିଜ ଚେଷ୍ଟାରେ ଫେଲ ମାରିଲା ପରି । ଯେମିତି ମୁଁ ଭଲ ସ୍ୱାମୀଟିଏ ହେବାକୁ ନାଗିନାଗି ବିଫଳ ।

ଫେରିଲା ବେଳକୁ ଜୟଦେବ ବିହାର ଛକ ଟପିଲା ପରେ ମୁଁ ତୁମକୁ କହୁଚି, “ଦେଖୁଚ ଏତେ ରାତିରେ ବି କେତେ ଗହଳି?”

“ସତେ ତ” । “ଆମର ତ ସେପଟେ ଏବେ ରାସ୍ତାରେ କେହି ଜଣେ ବି ନଥିବେ” ।

“ହଉ ଏଥର ଆମେ ତମ ଘରକୁ ମିଶିକି ଗଲେ ଡେରି ରାତିରେ ବୁଲିବା । ଚାଲିଚାଲି ନା ତମ ସ୍କୁଟରରେ?”

“ପାଗଳ କେଉଁଠିକାର । ଯାଃ” । 

Hit

Bharat Majhi

Translated by Sailen Routray

Top view of Kantanagar Temple, Bangladesh
Photo Credit: commons.wikimedia.org/Pinu Rahman

You said that the rivers 
that know the art of flowing, 
meet the ocean.
I replied,
the ocean does now know
how to flow.

You said that the sky holds up 
the ever moving horizon.
I replied,
the sky does not know
how to move.

You said that it is possible 
to kill one’s thirst with a drop of blood, 
or with a tongue-full of touch.
I replied,
even thirsts know 
of the science of rebirth.

You lectured at me
about existential solitude,
forgetting that I am yet to cease 
being a cascading waterfall of reverberations.   

Note: The poet, Bharat Majhi (born in 1972 in Kalahandi), works in an Odia language media house in Bhubaneswar. He has published nine volumes of poems in a poetic career spanning more than three decades. Amongst other recognitions, he has won the Bhubaneswar Book Fair Award in 2008 and the Sanskriti Award in 2004. 

ଜଗନ୍ନାଥ ନାମ ସୁଖଦାୟୀ

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗର କାଲ୍‌ନା ସ୍ଥିତ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର
ଫୋଟ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍/ ରଙ୍ଗନ ଦତ୍ତ

ଭଜରେ ମନ ଜଗନ୍ନାଥ ନାମ ସୁଖଦାୟୀ

ଭଜି ନ ପାରିଲେ ଧନ ତିନି ପୁରେ ଠାବ ତୋ'ର ନାହିଁ ।୦।

ଧନ ଦାରା ସୁତେ ମଜ୍ଜି ବେଳ ଗଲା ସରି ।

ଶମନ ପାଶରୁ ତୁହି ଯିବୁ କି ଉବୁରି ?

ରଖିଲେ ରଖିବେ ରମାସାଇଁ ।୧।

ନୀଳାଚଳେ ଅଛି ସେ କି କହ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡେ ?

ଖୋଜିଲେ ପାଇବୁ ତା'କୁ ନିଜର ଏ' ପିଣ୍ଡେ ।

ବିକଳେ ହେଜିଲେ ଯାଇ ପାଇ ।୨।

ଚକା ପାରି ବସ ତୁହି ଦେହ କରି ଥିର ।

କଟିକୁ ସଳଖ କର, ନ ଖୋଲ ତୁ ଗିର ।

ନାସାମୂଳେ ଦେଖ ସେ ଦିଶଇ ।୩।

ମନରେ ରଟିବୁ ସାଙ୍ଗ ନ ଧରିବୁ ମୁଖେ ।

ଦନ୍ତ ଓଷ୍ଠ ନ ହଲାଇ ଜପିବୁ ସଳଖେ ।

ମଉନରେ ସିନା ତା'କୁ ଧ୍ୟାଇ ।୪।

ଭଜି ଭଜି ଯେବେ ବନ୍ଧୁ ମନ ଲୟ ହେବ ।

ସେବେ ଯାଇ ତୋ' କରମ ବିପାକ ସରିବ ।

ଶୁଦ୍ର ସିଲୁ ରାଉତ ଭଣଇ ।୫।

I shall arise

Bharat Majhi

Translated by Sailen Routray

Residence of the erstwhile rulers of the princely state of Kalahandi
Photo Credit: commons.wikimedia.org/ Siddhant Naik

I shall arise and milk 

the wind and the three worlds.

Those of you, 

who have been awake till now,

have you been able to tell 

a tree for a tree, 

a river for a river,

a flower for a flower,

a bird for a bird?

Have you been able 

to get drenched in the rains 

and get scorched in the sun 

and in the white heat of the dew? 

Have you been able to play marbles

at some unknown square,

revolve with the abandon of tops;

and fly kites reaching 

the other end of the earth?

You had never opened your doors. 

The only activity that was going on 

was the hanging of oil paintings on the walls,

and the vague recognition that 

this is the morning; 

that is the evening;

this is the monsoon; 

and those are the winter and the spring;

this is a tree; 

that is a flower;

this is a parakeet; 

and that is a deer.

Remember,

that when it seemed 

as if one was lost in sleep, 

I was busy searching for dreams, 

where I was a pair of scales, 

weighing torn oil paintings in some junkyard. 

Note: The poet, Bharat Majhi (born in 1972 in Kalahandi), works in an Odia language media house in Bhubaneswar. He has published nine volumes of poems in a poetic career spanning more than three decades. Amongst other recognitions, he has won the Bhubaneswar Book Fair Award in 2008 and the Sanskriti Award in 2004. 

ପୁରୁଣା ଆସେମ୍ବ୍ଲି

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍/ ଅଜିତ କୁମାର ସାହୁ

ଆମେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ପୁରୁଣା ଆସେମ୍ବ୍ଲି ପାଖରେ ଥିବା ସେକେଣ୍ଡ ହାଣ୍ଡ ବହି ଦୋକାନ ବୁଲି ଆସିଚେ । ଆଗରୁ ଅବଶ୍ୟ ଅନେକ ଥର ଆସିଚେ ଏଇ ଏରିଆକୁ । ହେଲେ ମାର୍କେଟ ବିଲ୍‌ଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌କୁ । ଆଜି ଏହି ବହି ଦୋକାନଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଥମ ବାରି ।

ତମେ ଫିଜିକ୍ସ୍ ଟେକ୍ସ୍ଟବୁକ୍, ପିଲାଙ୍କ ବହି ଖେଳଉଚ । ମୁଁ ଓଡ଼ିଆ ଆଉ ଇଂରାଜୀ ଉପନ୍ୟାସ ଆଉ ନନ୍‌ଫିକ୍ସନ୍ ।

“ସାର୍, ଏପଟେ ଦେଖନ୍ତୁ, ନୂଆ ବହି ଆସିଚି,” ବୋଲି ବୁନୁ କହିଲାରୁ ମୁଁ ବୁଲି ପଡ଼ି ସେପଟେ ଦେଖିଲା ବେଳକୁ ସତରେ କିଛି ଭଲ ବହି ଆସିଚି ।

ସବା ଉପରେ ଥୁଆ ହେଇଚି ‘ନାଥାନ୍ କୁଲ୍‌ଟର୍’ । ଏଠି ୱେଣ୍ଡେଲ୍ ବେରି କିଏ ପଢ଼େ ? ଯଦିଓ ବାଇଶ ବର୍ଷ ତଳେ ଇଷ୍ଟ ଟାୱାରରୁ ବାହାରି ରାଜମହଲ ଛକ ରାସ୍ତାକୁ ଯିବା ଗଳିରେ ବାଁ ପଟେ ଥିବା ପୁରୁଣା ବହି ଦୋକାନରେ ମୋତେ ମିଳିଥିଲା ବେରିର ହିଁ ‘ସେକ୍ସ୍, ଇକନମି, ଫ୍ରିଡମ୍ ଆଣ୍ଡ୍ କମ୍ୟୁନିଟି’ ବହିଟି – ସେକେଣ୍ଡ ହ୍ୟାଣ୍ଡ ।

ଏମିତି ଭାବୁ ଭାବୁ ଅନ୍ୟମନସ୍କ ହୋଇ ମୋ’ ହାତ ବାଜି ବହି ଥାକଟି ଗଳିପଡ଼ିଲା । ତଳେ ଅଛି ଥାକେ ପୁରୁଣା ଜହ୍ନମାମୁଁ । କିଛି ୧୯୭୦ ଦଶକର ଆଉ କିଛି ୧୯୮୦ରୁ ୧୯୯୧-୯୨ ମସିହା ଭିତରର । ପ୍ରାୟତଃ ଭଲ ଅଛି । କାଗଜ ଯାହା ଟିକେ ମଳିଛ‌ିଆ ପଡ଼ିଯାଇଚି ।

ମୁଁ ବୁନୁକୁ ପଚାରୁଚି, “ଏଗୁଡ଼ାକ କେତେ ଲେଖା ?”

ବୁନୁ କହୁଚି, “ଯାହା ଆଜ୍ଞା ଦେବେ” ।

“ଟଙ୍କାଟେ ଲେଖାଏଁ?”

ବୁନୁ ହସୁଚି ।

ଆମେ ପହଞ୍ଚିଲା ବେଳକୁ ଘୋରାଘୋରା କରିଥିଲା । କିଛି ମିନିଟ ହେଲା ଦେହରେ ଖରା ବାଜୁଚି ଟାଇଁଟାଇଁ । ତୁମେ ଖରାରୁ ଆସି ମୋ’ ପାଖରେ ଛାଇରେ ଠିଆ ହେଇଚ ।

“ଜହ୍ମମାମୁଁ ରଖୁଚ ବୋଲି ମତେ ତ କେବେ କହିନ?”

ଉତ୍ତରରେ ବୁନୁ ବାଁ ହାତରେ ତା’ ଚୁଟିକୁ କୁଣ୍ଡଉଚି ।

ମୁଁ ତୁମ ଆଡ଼କୁ ବୁଲି ପଚାରୁଚି, “କିଛି ପାଇଲ ?”

ତୁମେ ହାତରେ ଧରିଥିବା ସୁନ୍ଦର ଶାଗୁଆ ରଙ୍ଗର ମଲାଟ ଥିବା ଗୋଟେ ସାଇନ୍ସ୍ ଟେକ୍ସ୍ଟବହି ମତେ ଦେଖଉଚ ।

“ଦେଖ ମୁଁ କଅଣ ପାଇଲି,” ମୁଁ କହୁଚି ।

ତୁମେ ଗୋଟିଏ ଜହ୍ନମାମୁଁ ଟେକି ଆଣି, ଖେଳେଇ ସାରି ପଢ଼ୁଚ । ମୁଁ ତୁମକୁ ଏତେ ଆଗ୍ରହର ସହ କେବେ କିଛି ପଢ଼ିବାର ଦେଖିନି ।

ତୁମକୁ ପଢ଼ିବାକୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇ ମୁଁ ବହି ଖେଳଉଚି । ବହିର ଦୁଇଟି ଟେବୁଲୁ ଆଉ କେବିନି ଭିତରେ ଜେଗା ନାଇଁ ବେଶି । ମୁଁ ଏପଟପେପଟ ହେବା ସମୟରେ ବେଳେ ବେଳେ ତୁମ ସହ ବାଜୁଚି । ଅନେକ ଥର ଜାଣିଜାଣି ।

ମୁଁ ‘ନାଥାନ କୁଲଟର,’ ‘ଅଟୋବାୟୋଗ୍ରାଫି ଅଫ୍ ଏ ୟୋଗି’ ଆଉ ପିଟର ରବିନ୍‌ସନ୍‌ର ‘ଏ ଡେଡିକେଟେଡ଼୍ ମ୍ୟାନ୍’ ବାଛି ସାରି ଅନେଇଲା ବେଳକୁ ତମେ ଅନ୍ୟ ଗୋଟେ ଜହ୍ନମାମୁଁ ଦେଖୁଚ ।

“ତମେ କଅଣ ଏଗୁଡ଼ା ନେବ ନା କଅଣ?”

ମୁଁ କହୁଚି, “ହଁ, ସବୁତକ” ।

ତମେ କହୁଚ, “ମୋତେ କିଛ‌ି ଦବ । ମୁଁ ଗାଆଁକୁ ନେଇ ଯ‌ିବି ପଢ଼ିବା ପାଇଁ” ।

ମୁଁ କହୁଚି, “ଗୋଟେ ବି ନୁହଁ । ମୋତେ କଅଣ ମିଳ‌ିବ ?”

ତୁମେ ଫିକ୍ କିନା ହସି ଦଉଚ ।

ତୁମକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ଦେଖିବାକୁ ଯାଇ ଫେରିଲା ବେଳକୁ, ମୁଁ “ହଉ ରହିଲି” କହି ଆସିଲା ବେଳକୁ ତମେ ଯେମିତି ହସିଥ‌ିଲ, ଠିକ୍ ସେମିତି । 

Rabi Nial, B.A. B.E.D.

Bharat Majhi

Translated by Sailen Routray

 Cows grazing at a hill near Behera, Kalahandi
Photo Credit: commons.wikimedia.org/Riskyishwar

The day after nuakhai,

my son is going to sit for 

the supplementary matriculation examination. 

All our five acres of land are filling with sand. 

No charm in nuakhai sir!

No charm at all!

Last year’s flood was eating all our harvest.

During the last assembly session

we were all going to Bhubaneswar.

We fifty teachers were staying in M.L.A colony. 

If I were knowing that you were there,

then I would be meeting you sir!

Please make a news about the transportwallahs.

Kindly don’t forget.

My younger brother not receiving his salary

for the last three years.

Please be thinking, 

how are they surviving.

In the last elections 

we were fighting very strongly.

But we are not getting any road.

We are full-pant wallahs! 

But because of the stream,

we are wading every monsoons sir. 

Therefore, 

I am not buying a bike also.

I am applying 

for the governor’s award this year.

But that’s a big thing.

Your two articles that you were publishing,

are really helping sir!

But I am not doing anything these days 

any longer. 

You are asking about home?

Perhaps you are not seeing my wife?

She is a wrestler;

She’s hacking wood, 

getting water and doing marketing.

And my work, meaning, 

going to school and gossiping.

My daughter’s proposal coming this year.

A party was home last month;

The boy an overseer at Machhkund.

But what to tell you sir!

My neighbours are conspiring;

they telling the party,

can Rabi Nial be giving

a motorcycle to the bridegroom?

They went back, 

and I am not hearing from them ever since.

Please tell me sir!

Rabi Nial, B.A. B.Ed. 

be not giving a motorcycle to his son-in-law? 

Note: The poet, Bharat Majhi (born in 1972 in Kalahandi), works in an Odia language media house in Bhubaneswar. He has published nine volumes of poems in a poetic career spanning more than three decades. Amongst other recognitions, he has won the Bhubaneswar Book Fair Award in 2008 and the Sanskriti Award in 2004. 

ରୋଷେଇଘର

ଶୈଲେନ ରାଉତରାୟ

ପୁରୁଣା ବିଧାନସଭା କୋଠା, ୟୁନିଟ ୧, ଭୁବନେଶ୍ୱର
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍/ଶୁଭ୍ରା ସିଂ 

ମୁଁ ରୁଟି ବେଲୁଚି । ତୁମେ ସେକୁଚ ।

ତୁମେ କହୁଚ, “ଭଲ ବେଲୁଚ ତ”।

“ଥଟ୍ଟା କରୁଚ?”

“ଆରେ ନା” ।

“ହଉ ତା’ହେଲେ । ତମେ ବେଲ, ମୁଁ ସେକୁଚି” ।

ତୁମେ ସିଙ୍କ୍ ଆଡ଼କୁ ଠ‌ିଆ ହେଇଚ । ମୁଁ କାନ୍ଥର ଥାକ ଆଡ଼କୁ ।

ଆମେ ଯାଗା ବଦଳ କଲାବେଳକୁ ମୁଁ ତୁମକୁ ଟିକେ ଗେଲ କରୁଚି । ଓଠରେ ।

ତୁମେ ଧିରେ କହୁଚ, “ଯା, ଛୋପରା” ।

ମୁଁ ତୁମକୁ କୁଣ‌୍ଢେଇ ଆହୁରି ଦୁଇ ଥର ଗେଲ କରୁଚି ।

ତୁମେ କହୁଚ, “ଆରେ କିଏ ଦେଖିବ । ସମସ୍ତେ ଉଠିସାରିବେଣି” ।

“ଯିଏ ଦେଖିବ ଦେଖୁ । ମୋ’ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ମୁଁ ଗେଲ କରୁଚି । ସେଥିରେ କାହାର କଅଣ ଗଲା” ।

ଝରକାର ଜାଲି ବାଟ ଦେଇ ଦିଶୁଚି, ଗୋଟେ ମୂଷା ଉପର ତଳ ହେଉଚି । ମୋଟର୍ ତାର ଦେଇ ଝୁଲୁଚି । ଡର ଭୟ କିଛି ନାହିଁ ।

“ଆରେ ପୋଡ଼ି ସାରିଲଣି ରୁଟିକୁ । ପଲମରେ ଦରସେକା କର ଯେ, ନିଆଁ ଉପରେ ତା’ ପରେ ପୋଡ଼ିବନି, ତୁମେ କହୁଚ” ।

“ହଉ । ଆଉ କେତେଟା ବାକି ରହିଲା?”

“ଏଇଟାକୁ ମିଶାଇ ପାଞ୍ଚଟା” ।

“ତମେ ଝାଳେଇଲେ ବହୁତ ଭଲ ଦେଖାଯାଅ” ।

“ଯା, ବଜାରି କେଉଁଠିକାର । କଅଣ ନା ଝାଳେଇଲେ ସୁନ୍ଦର ଦେଖାଯାଏ” ।

“ମୁଁ ତ ସୁନ୍ଦର କହିନି । ମୁଁ କହିଲି ତୁମେ ଝାଳେଇଲେ ଭଲ ଦେଖାଯାଅ” ।

“ଦିଟା ଭିତରେ ଫରକ କଅଣ?”

“ଦେଖ । ଯେଉଁଟା ଖରାପ ନୁହେଁ, ସେଇଟା ଭଲ । ଯେମିତି ତମଠୁଁ ଶ‌ିଖି ମୁଁ ଏବେ ରୁଟି ସେକୁଚି । ଏଇ ଏବର ରୁଟିର ସେକାଟା ଭଲ । ହେଲେ ତୁମ ସେକା ରୁଟି ପରି ନିଖ‌ୁଣ, ସୁନ୍ଦର, ନୁହଁ” ।

ତମେ ରୁଟି ବେଲିବା ବନ୍ଦ କରି ମୋ’ ଆଡ଼କୁ ବୁଲି ମୋତେ ଗେଲ କରୁଚ । ଓଠରେ ନୁହେଁ । ଗାଲରେ ବି ନୁହେଁ । ଗୋଟେ ଫ୍ଲାଇଙ୍ଗ୍ କିସ୍ ।

ତୁମ ନିଶରେ ଟିପି ଟିପି ଝାଳ ।